Staatssecretaris Van Ark heeft in een brief van 14 juni gereageerd op het rapport 'Vertrouwenspersonen in organisaties, onderzoek naar de rol en positie van vertrouwenspersonen ongewenste omgangsvormen'. In deze brief onderschrijft Van Ark nogmaals hoe belangrijk en waardevol een professionele vertrouwenspersoon is. En dat deze door de organisatie gedragen wordt. Maar dat bereik je volgens de staatssecretaris niet door de vertrouwenspersoon wettelijk verplicht te stellen. Zij ziet meer heil in voorlichting over het nut van de vertrouwenspersoon en het belang van professionalisering van de functie.
Veilige werkplek, vertrouwenspersoon een must
Werkgevers zijn wettelijk verplicht een beleid te voeren om Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) door ongewenst gedrag te voorkomen en aan te pakken. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon bij wie in vertrouwen melding kan worden gedaan van ongewenst gedrag, is onderdeel van dat beleid. De Inspectie SZW ziet hierop toe en handhaaft op het aanstellen van een vertrouwenspersoon. Let op Met het alleen aanstellen van een vertrouwenspersoon ben je er als werkgever niet. De inspectie let er ook op of de vertrouwenspersoon vakbekwaam, onafhankelijk en eenvoudig te benaderen is.
Wettelijke bescherming
De Landelijke Vereniging voor vertrouwenspersonen (LVV) dringt er al lange tijd op aan dat bedrijven en organisaties wettelijk verplicht worden om een goed opgeleide vertrouwenspersoon aan te stellen. En dat de vertrouwenspersoon wettelijk wordt beschermd. De vertrouwenspersoon is nu vogelvrij. De vertrouwenspersoon geniet namelijk geen ontslagbescherming en kan nare gevolgen ondervinden van het steunen van een slachtoffer. Uit onderzoek is gebleken dat 10 procent van de interne vertrouwenspersonen wel eens is teruggefloten door de werkgever bij het helpen van een slachtoffer.
Onderzoek en bevindingen
Het ministerie van SZW heeft opdracht gegeven tot het uitvoeren van een onderzoek. Dit naar de mate waarin vertrouwenspersonen tot nu toe worden ingezet en hoe hun positie kan worden verbeterd. Belangrijke bevindingen die uit het onderzoek naar voren zijn gekomen zijn dat:
De inbreng van een vertrouwenspersoon de-escalerend kan werken;
hoe eerder de vertrouwenspersoon wordt ingeschakeld hoe groter de kans is dat erger wordt voorkomen en een bevredigende oplossing wordt gevonden;
73% van de interne vertrouwenspersonen geen opleiding heeft gevolgd en de kwaliteit sterk uiteenloopt;
de taak- en rolomschrijving van de vertrouwenspersoon vaak onduidelijk is;
de rol van vertrouwenspersoon geen eenvoudige is;
de positie van de vertrouwenspersoon kwetsbaar is;
het succes van de vertrouwenspersoon staat of valt met de mate waarin deze is ingebed in organisatie.
Geen wettelijke verplichting, wel voorlichting
Toch voelt de staatssecretaris er niets voor om de vertrouwenspersoon wettelijk verplicht te stellen. Zij ziet meer heil in voorlichting en professionalisering van het vak. Zodat organisaties het nut en de meerwaarde inzien van het aanstellen van een vertrouwenspersoon en het verbeteren van hun vakbekwaamheid. Het is daarbij aan de werkgever om de vertrouwenspersoon een veilige werkomgeving te bieden. Dat kan de werkgever doen door heldere afspraken te maken met de vertrouwenspersonen om conflicten te voorkomen. De staatssecretaris verwacht dat dit alles meer oplevert dan een wettelijke bescherming.
Oproep staatssecretaris tot aanstellen vertrouwenspersoon
De staatssecretaris onderschrijft het belang van het aanstellen van een vertrouwenspersoon die adequaat is voorbereid op zijn/haar taak. Daar hebben werkgevers veel bij te winnen. De vertrouwenspersoon kan slachtoffers van ongewenst gedrag ondersteunen, persoonlijk leed helpen voorkomen en bijdragen aan een gezonde werkomgeving. Bekendheid, onafhankelijkheid en professionaliteit zijn essentieel om de rol van vertrouwenspersoon effectief te kunnen vervullen. De staatssecretaris wil daarom bevorderen dat in meer organisaties werknemers toegang hebben tot een vertrouwenspersoon die goed is voorbereid op zijn/haar rol. Zij zal daartoe een aantal maatregelen nemen gericht op voorlichting en het bevorderen van de professionaliteit.
De staatssecretaris roept ondernemingsraden, arbo-professionals en werknemersorganisaties op aan te dringen op het aanstellen van een vertrouwenspersoon of het verbeteren van de vertrouwensfunctie
Contact
Heb je vragen over dit onderwerp? Neem dan contact op met mij (Nathalie Stoffelsen-Dings, Recht met Hart). Een oriënterend gesprek is altijd gratis en vrijblijvend.
Als opgeleid en LVV gecertificeerd externe vertrouwenspersoon (tevens lid van de Landelijke Vereniging voor Vertrouwenspersonen (LVV)) voldoe ik aan de eisen van de LVV en bied ik de vereiste onafhankelijkheid, professionaliteit en vertrouwelijkheid.
